HABERLER

48.KURULUŞ YILINDAYIZ, GURURLUYUZ…

S.S VE G.S.S YASASINA GÖRE EMEKLİ AYLIKLARINA HACİZ KONULAMAZ


 
 
 
Üyelerimizce; Yeni  5510 sayılı S.S.ve G.S.S kanuna göre emeklilerin kredi Kartları v.s. borçları için İcra takibine uğramaları  halinde  maaşlarına haciz konulup konulamayacağı  sorulmaktadır. 506 Sayılı S.S.K. kanuna göre Emekli maaşlarına Haciz  konulsa bile mahkeme kararıyla konulan haciz kaldırılabiliyordu. 5510 sayılı yeni yasa bu konuda neler getiriyor.?
 
506 sayılı kanun gereğince SSK emeklilerinin aylığına haciz getirilemiyor, Ancak  5434 sayılı kanun gereğince Emekli Sandığı'ndan emekli olanların aylıklarına ise her türlü borç için haciz konulabiliyordu.
 
01 Ekim 2008'den itibaren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası (SS ve GSS) Kanunu  yürürlüğe girdi.5510 sayılı bu  kanunun 93. maddesine göre; "Bu kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının Genel Sağlık Sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler; 88. maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez..." denilmektedir .Bu maddeye göre ;
a- 30/09/2008 den önceki SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin gelir ve aylığı ile  dul ve yetim aylığı-geliri de haczedilemeyecektir.
b- 01 Mayıs 2008 ve sonrasında ilk defa işe girmiş olan sigortalılar da , ileride iş kazası meslek hastalığına uğrar ve kendilerine gelir bağlanırsa veya primlerini / yaşlarını tamamlar ve emekli olup,kendilerine emekli  aylığı bağlanırsa  bunlarda hacze maruz kalmayacaktır.
 
C-30.09.2008 günü ve öncesine işe girmiş eski memurların durumu ise 5510 sayılı Kanuna tabi olmadıklarından durumları tartışmalıdır. Bilindiği üzere, Anayasa Mahkemesi kararı sonrası yapılan düzenlemelere göre, memur emeklileri  ile 30 Eylül 2008 günü ve öncesinde işe girmiş memurlar (kamu görevlileri) eski 5434 sayılı Kanuna tabidirler. 5434 sayılı Kanun ise emekli aylıklarının haczine yasak getirmemiştir. Buna göre, eski memurlar ile memur emeklilerinin aylıklarına haciz uygulanabilecektir, görüşü ağırlık kazanmış durumdadır.
 
Haciz işlemi nasıl durdurulur? Hacze karşı itiraz etmek gerekir
5510 S.Y. 93 ve 88 maddesine göre emekli aylıklarına haciz konulamaz deniyor.Ancak uygulamada bunun geçerli olması için, mutlaka emeklinin emekli maaş haczine  itiraz etmesi  gerekiyor.
Alacaklılar,(İster banka  borçları , ister başka bir borç için ), emekli aylığı üzerine haciz uygulayacak ise önce  İcra Takibi yapmak için Sözleşmede yetkili kılınan  İcra müdürlüğüne başvurur.
Yetkili  icra dairesi; Alacaklının  gönderdiği   Ödeme emrinin borçluya tebliğinden sonra  da  SGK'ya yazı gönderip emekli aylığına haciz ister.Emekli aylığına haciz uygulanan emeklinin derhal itiraz etmesi gerekir. Bunu Ödeme emrini aldığı 7 gün içinde yapacağı mal beyanı ile birlikte yapacağı gibi,daha sonra maaşına haciz uygulandığını öğrendiği zaman da  yapabilir.
SSK yasasına bağlı emeklileri ile bu yasa kapsamındaki özel banka-borsa emekli sandığı vakıf emeklilerinin ve  Bağ-Kur emeklilerinin aylığına haciz istenebilir, Ancak  emekli buna rıza göstermez itiraz ederse haciz kaldırılır. İtiraz etmez hacze rıza gösterirse haciz devam ettirilir.
*Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2004/12-202 esas, 2004/196 karar ve 31.03.2004 tarihli kararına göre, "SSK emeklisi itiraz süresi içinde itiraz etmezse haciz işlemi geçerlidir..."
 
Emekli dilediği zaman itiraz edebilir
Emekli maaşından Haciz-kesinti işlemine  İcra Tetkik Hakimliğine Dilekçe ile itiraz ettiğiniz andan itibaren İcra Tetkik Hakimliği gerekli incelemeyi yaparak şartlar oluşmuşsa kesinti işleminin durdurulmasına karar verir.
 
Özel Banka emekli sandığı vakıflarından maaş alan emekliler,Vakıf Senetlerinde ,SSK ilgili maddesine atıfta  bulunulduğunu  itiraz dilekçesinde ileri sürmeleri gerekmektedir.Bu konudaki bazı Yargıtay kararları aşağıdadır.
* Yargıtay  12. Hukuk Dairesi  2006/1478 Esas, 2006/4877 karar ve  9.3.2006 tarihli kararına göre, ”Haciz edilmezlik  şikayeti için  Maaşının Haczedilip Edilemeyeceği Hususunda  Maaş  Alınan Vakfın Vakıf Senedinde Sosyal Sigortalar Kanununa Yapılmış Atıf Olup Olmadığının Tespitinin Gerekmesi , Emekli  ve Yardım Sandığı Vakfının Vakıf Senedinde Sosyal Sigortalar Kanununa Yapılmış Atıf Olması Halinde Emekli  Maaşının Haczedilememesi gerektiğine..”
* Yargıtay 11. Hukuk Dairesi  2001/10143 Esas , 2002/2566 Karar , Tarih: 21.03.2002 
Kısmen haczi caiz olan şeyler  Bağlanan gelir ve aylıkların haczi ve Aylıklara uygulanan bloke işleminin kaldırılması ve tahsili ,Temlik senedi
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre bağlanan gelir ve aylıklar ile sağlanan yardımlar haczedilemez. İcra İflas Kanunu 83. maddesi uyarınca borçlunun, hacizden önceki bir dönemde haczi caiz olmayan bir malın haczedilebileceği hakkında alacaklı ile yapmış olduğu anlaşma geçerli değildir. Bu durum karşısında davacının imzaladığı temlik belgesinin, maaşta tasarrufu engelleyici nitelikte bir sözleşme olduğu ve Borçlar Kanunu 19. ve 20. maddeleri uyarınca geçersiz sayılacağının göz önüne alınması gereklidir.
 
* Yargıtay 11'inci Hukuk Dairesi  2002/1508 Esas , 2002/5286 Karar , Tarih: 27.05.2002 
Emekli maaşı  Kredi borcunun ödenmemesi ,Haciz ,Takas ve mahsup 
Takası mümkün olmayan alacaklar
 
SSK Kanunu gereğince bağlanacak gelir veya aylıklar ve sağlanacak yardımlar nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemeyeceği gibi, bu mal ve hakların haciz olunabileceğine dair önceden yapılan anlaşmalar geçerli değildir.
Yine, bu alacakların takası da kabil değildir. Bu itibarla şahsa imzalatılan, kullanılan kredi borcunun yatırılmaması halinde emekli maaşının kesilmesine yetki verildiğine dair belge baştan itibaren batıl olup, buna dayanarak yapılan kesintilerin yasal dayanağı bulunmamaktadır. Bu durumda mahkemece, davacının emekli maaşından kesilen miktarın bankadan tahsiline karar verilmesi gerekir.
 
3- İtirazdan önceki kesinti için ayrı mahkeme
Emekliler geç itiraz etmişse; daha önce emekli aylığından kesilen miktarın ne olacağı konusu ise dava edilmesi gereken bir durumdur. İcra kesinti işlemine itiraz ettiğiniz andan önceki kesintiler için (Asliye Hukuk) mahkemesinde de  Alacaklı banka/Şahış  aleyhine dava açılması gerekir. Dava sonunda, emekli aylığından daha önce yapılan icra ve kesintileri de geri alınabilir. Bu arada, emekliler baştan icra işlemine rıza gösterip ses çıkarmasalar bile daha sonra diledikleri an cayıp, bankayı veya alacaklıyı şikâyet edip, söz konusu haciz işlemini durdurma hakkına da sahip.
Bu konuyla ilgili olarak Yargıtay 12. Hukuk Dairesi'nin de bir kararı bulunuyor. Söz konusu yargı hükmü için Yargıtay 12. Hukuk Dairesi'nin 2006/14978 esas ve 2006/17396 karar sayılı, 26.09.2006 tarihli kararına bakılabilir.
 
 
 
 
 
 
2.05.2015

SİZ DE HABERDAR OLMAK İSTER MİSİNİZ ?

Gelişmelerden ve etkinliklerimizden haberdar olmak için kayıt olun.

Genel Merkez Telefon 0212 272 89 89 - 0212 216 82 05
Genel Merkez Adres Büyükdere Caddesi No. 24 Hukukçular Sitesi Kat 3 Daire 35 Mecidiyeköy / İstanbul
Derneğimizden Bilgi Alabilirsiniz info@ykbemeklileridernegi.org
© Her Hakkı Saklıdır. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Emeklileri Sosyal Yardımlaşma Derneği